ایران بهعنوان یکی از 10 کشور برتر جهان به لحاظ دارابودن جاذبههای گردشگری و طبیعی مناسب، جایگاه خوبی در گزارش سال2011 مجمع جهانی اقتصاد ندارد. جدول شاخص رقابتپذیری در صنعت توریسم و سفر بر مبنای نوع تسهیلات یا تنوع در جاذبههای رقابتپذیری و در چارچوبی منظم بر شاخصهایی چون فضای کسبوکار، زیرساختهای سفر و توریسم، وضعیت فرهنگی و انسانی و ذخایر طبیعی و زیستمحیطی استوار است.
بهرغم اعلام رتبه نامناسب گردشگری ایران در سال2011 در مجمع جهانی اقتصاد هوشنگ غفارپور، مدیر یکی از شرکتهای خدمات گردشگری میگوید: برخی اوقات آمارهایی که به مؤسسات یا سازمانهای جهانی ارائه میشود شبیه به یک بازی است و گاه نیز این بازی را در داخل اجرا میکنند، چون بهعنوان مثال اگر اسپانیا بگوید که 40میلیون گردشگر دارد، گردشگرانی که به این کشور سفر نکردهاند با خود میگویند که چرا ما جزو این آمار نباشیم و تصمیم به سفر به آن کشور میگیرند.
وی همچنین با اشاره به آنچه مجمع جهانی اقتصاد درخصوص رتبه ایران در گزارش سال2011 ارائه کرده است افزود: این موضوع که درخصوص بهتر شدن وضعیت گردشگری در ایران فعالیت مناسبی صورت نگرفته، درست است ولی آمارهای جهانی نیز براساس آنچه دولتها در اختیار سازمانها قرار میدهند ارائه میشود. هوشنگ غفارپور، گردشگری و سیاستگذاری برای بهبود وضعیت این صنعت در ایران را موضوعی منسجم دانست که شرکتهای هواپیمایی، هتلها و شرکتهای خدمات گردشگری در آن بهصورت منسجم بایکدیگر در ارتباط هستند.
وی گفت: وضعیت بد منطقه نیز در آمارهای جهانی از گردشگری کشور بیتأثیر نیست. کنار ما عراق و افغانستان قرار دارند و تا همین 2سال پیش نیز قفقاز و گرجستان با یکدیگر مسئله داشتند که همه این موارد در تردد گردشگر در منطقه و ایران تأثیر میگذارد. البته در بسیاری از نقاط جهان و در اروپا نیز امسال رشد گردشگری منفی بود، درحالیکه در جنوب شرق آسیا گردشگری 5 تا 7درصد رشد داشت.غفارپور همچنین از اسپانیا بهعنوان تنها کشوری که دارای رشد مثبت گردشگری در وضعیت بد اقتصاد جهانی بود نام برد و افزود: بهدلیل حاشیههایی که برای کشورهایی چون تونس، مصر، لیبی و برخی کشورهای عربی پیش آمد، گردشگران بازار اسپانیا را به دلیل وجود قرابت فرهنگی انتخاب کردند و این موضوع در رشد گردشگری اسپانیا بیتأثیر نبود.
به گفته وی، فضای گردشگری در جهان به سمت منطقهایشدن پیش میرود که البته آمارهای سازمان جهانی گردشگری در این خصوص مورد استناد است؛ هر چند این آمار نیز از دولتها گرفته میشود. در سوی دیگر افشین عزیزی، یکی از فعالان خدمات گردشگری ورودی کشور، بدون آنکه گزارش مجمع جهانی اقتصاد درخصوص وضعیت گردشگری ایران را رد یا تأیید کند، میگوید: هنوز نگران وضعیت گردشگری کشور بهویژه در حوزه ورودی بهعنوان تنها بخش ارزآور و اشتغالزای کشور هستم و آرزو میکنم از سند چشمانداز که به موجب آن قرار است به رقم 20میلیون گردشگر برسیم عقب نمانیم.
عزیزی افزود: اگرچه گزارش مجمع جهانی اقتصاد منتشر شده است ولی با توجه به آمار و اطلاعاتی که بهطور روزانه در صنعت گردشگری شاهد آن هستیم باید گفت که وضعیت گردشگری کشور افت زیادی داشته است. افشین عزیزی در پاسخ به این سؤال که برخی کشورهای اطراف که البته در اقتصاد جهانی جایگاهی ندارند توانستهاند در گردشگری جایگاهی بالاتر از ایران به دست بیاورند، چه باید کرد تا سال آینده ایران جایگاهی بالاتر را در گزارش مجمع جهانی اقتصاد کسب کند؟ گفت: اگر جایگاه ایران از ارمنستان نیز پایینتر باشد نشاندهنده آن است که وضعیت گردشگری خرابتر از آن چیزی است که انتظار آنرا داشتیم.
وی افزود: نسبت به سالهای پیش در گردشگری شرایط بهتری نداریم و انتظار ما که دستاندرکار ورود گردشگر به کشور هستیم این است که دولت کمی بیشتر وارد بحث گردشگری شود و با اجرای سیاستهای تشویقی برای هتلها و تبلیغات بیشتر حتی بهصورت مقطعی، بر سیاست ورود گردشگر متمرکز شود و با هدف گرفتن بازار اروپا و دعوت از خبرنگاران اروپایی، تصویر ذهنی گردشگران خارجی از ایران را تغییر بدهد. عزیزی همچنین دلیل رتبه بالاتر کشورهایی نظیر ارمنستان، گرجستان و جمهوریآذربایجان در گزارش سال 2011 مجمع جهانی اقتصاد در شاخص رقابتپذیری در صنعت گردشگری و سفر را در نظرگرفتن سوبسیدهای دولتی برای بخش گردشگری آن کشورها و همچنین حضور باقدرت این کشورها در نمایشگاههای جهانی گردشگری دانست.
وی گفت: سال گذشته غرفه ایران در برلین در قسمت نامرغوب نمایشگاه بود، در حالی که ارمنستان و گرجستان در جایگاه بهتری از نمایشگاه غرفه داشتند. از این گذشته کشوری مانند ازبکستان در طول سال به رایگان از نمایندگان شرکتهای خدمات گردشگری دعوت میکند تا با جاذبههای آن کشور آشنا شوند و حتی هزینه بلیت پروازی آنها را نیز میدهد.